1 Mart 2013 Cuma

Kuyruklu Yıldız Altında Bir Ölüm

Samuel Langhorne Clemens (1835 - 1910) Amerikalı bir yazar ve mizah ustası. Onu daha çok ustalık ılarında kullanmış olduğu Mark Twain ismi ile tanıyoruz. Büyük Amerikan Romanı da denilen "Tom Sawyer" ile "Huckleberry Finn'in Maceraları" isimli iki romanı ile tanınıyor bizim diyarlarda.  

Hannibal, Missouri Eyaletinde, Hannibal'da geçen çocukluğu muhtemelen meşhur iki romanında kullandığı malzemeleri ona vermiş olmalı. Ama Bay Clemens'in yaşamı iki romanlık değil. Çocukluğunda okula devam ederken matbaada çıraklık ediyor, mürekkep kokusu oradan karışıyor kanına. Abisinin makalaler yazdığı gazetede dizgici olarak çalışmaya başlıyor. Civar kasabaların dizgi işlerini de o üstleniyor. Kanına gezme virüsü bulaşınca alıyor başını gidiyor, nehir gemilerinden birinde kaptanlık etmeye başlıyor. Yıllarca akarsuyun üzerinde bir aşağı, bir yukarı giderken, Amerika'nın farklı yörelerinden öyküler biriktiriyor. Nehir ile işi bitince madenciliğe el atıyor, altın madeni işinde başarısız oluyor. Gazeteciliğe el atıyor. O sıralarda azdığı "Calveras Kenti'nin Meşhur Zıplayan Kurbağası" adlı mizahi öyküsü onu bir anda ülke çapında tanınan bir yazar haline getiriyor. Çıktığı seyahatleri anlattığı yazılar ilgi çekiyor. 

Yazar olarak şöhreti yakaladığı gibi iyi bir hatip olarak çeşitli şehirlerde konferanslar veriyor. Konferansları dolup taşıyor. Bu iki mesleğinden çok iyi paralar kazanıyor, kazandıklarını yatırdığı ticari işle ise genellikle batıyor. Dostları arasında ABD Başkanları, Avrupa  soyluları, sanatçılar, iş adamları var.

"Roughing It" isimli gezi yazıları ve anılarının bir bölümünü topladığı kitabında, verdiği ilk konferansını şöyle anlatıyor: 
"İki ünlü yazarın konferansı vardı, açılışta kısa bir sunum yapmak üzere beni etkinliğin yapılacağı otele davet ettiler. Günlerce hazırlandım. Ama konuşmadan önceki gün otele geldiğimde aklımda ne varsa birbirine karıştı. Otel lobisinde tedirgin dolaşırken, kent sakinlerinden biri neden huzursuz olduğumu sordu. Anlattım. Güldü:
"Üzüldüğün şeye bak.  Rahat ol. Sen çık konuşmanı yap. Ben arkadaşlarımı da alır gelirim. Sadece gülünecek yerlerde bize işaret et biz havayı yumuşatırız."

Yazar ertesi gün çıkar konuşmasını yapar, arka taraftaki bir grubun esprilerine gülmesi, alkışlarla sözünü kesmesi dinleyicilerin de sunumdan aldıkları keyfi belli etme konusunda istekli olmalarına ol açar. Konuşma bittiğinde büyük tezahüratlarla karşılaşır. Yazar işaret etmeyi bile unutmuştur oysa heyecanından. 

Bu ilk konferansından sonra ülke çapında bir çok klüplerde, derneklerde konferanslar veren, sevilen ve renkli bir kişilik olarak da tanınır. yaptığı konuşmalar zamanımızın "stand-up"ları gibi, güncel sorunları eğlenceli, esprili biçimde dile getiren konuşmalardan oluşmaktadır. 

İlk yazılarında sadece "Josh" ismini kullanırken bir ara, Thomas Jefferson Snodgrass ismini kullanmış ancak tanınırlığını Mark Twain ismi ile kazanmıştır. Bu isim aslında nehir gemilerinde geçen günlerinden gelmektedir. Nehir sularının sığlaştığı yerde su seviyesinin andan çarklı geminin seyahatine elverişli hale gelmesi beklenirdi. Su seviyesinin 3,7 metreyi gösterdiği anda görevliler "Mark Twain" diye bağırırlardı, bu ses üzerine gemi yoluna devam ederdi. 

Kızlarını, eşini, akın dostlarını ardarda kaybeden azar bir dönem ağır bir depresyon geçirdi. Ancak depresyon sonrasında çok sevilen bir kişilik olarak daima kalabalıkların ortasında yer aldı. 

1835 yılı Kasım ayında Halley Kuyruklu Yıldızı'nın dünyaya en yakın durduğu günden iki hafta kadar sonra doğmuştu. 1909 yılında yaptığı konuşmalarda, "Halley ile geldim, Halley ile gideceğim, geldiği gün öleceğim göreceksiniz." diyordu. Gerçekten de kuyruklu yıldızın ziyaretinin, gezegenimizin en yakınından geçtiği günün ertesinde 21 Nisan 1910 tarihinde, yazar kalp krizi geçirdi ve hayata gözlerini yumdu.  

Gönül istiyor ki, eğlenceli bir dille kaleme aldığı kitapları, makaleleri dilimize de kazandırılsın. 



Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorumlar