Anomalisa

Anomaly kelimesi İngilizce'de; yaygın olanın dışında, anormal, sıradışı, aykırı, tuhaf anlamlarına geliyor. Çoğul kullanımı "Anomalies".  Sıfat olarak kullanılmak istendiğinde Anomalous sözcüğüne dönüşüyor. Filmin adında bir kelime oyunu var. Zira anomaly kökü ile Lisa isminin birleşiminden oluşuyor.

Anomalisa filminin çok basit bir konusu var. Michael Stone "Müşterilerinize yardımcı olmanıza nasıl yardımcı olabilirim?" adlı çok satan bir kitabın yazarı, evli ve bir çocuk babası bir adamdır. Müşteri hizmetleri dalında çalışan kişiler için yapılan bir  toplantıda konuşma yapmak üzere bir günlüğüne Cincinati'ye gelir. Fregoli Oteli'ne yerleşir. Otelde tanıştığı unlu mamuller satan bir firmanın satış temsilcilerinden Lisa'nın hayatının aşkı olup olamayacağı düşüncesi aklını çelmeye başlar. Filmin yönetmenlerinden birinin ve senaryo yazarının Charlie Kaufman olduğunu bilmek konunun göründüğü kadar basit olmadığını en önemli işaretlerinden birisi. Zira Michael'in kaldığı otelin adı izleyicisine bir psikolojik rahatsızlık adına göndermede bulunarak büyük bir ipucu veriyor.

Fregoli Sendromu: Psikolojik rahatsızlık türüdür, hasta çevresindeki insanların aslında hep aynı kişiler olduğu ve karşısına farklı yüzlerle çıktığı sanrısına kapılır. Binbir Surat Sendromu olarak da bilinir.

Filmin en önemli sürprizi filmdeki insanların hepsinin kukla oluşu, gökyüzü, şehir, sokaklar, araçlar, uçaklar, havaalanı, figüranlar ve oyuncuların hepsi el yapımı ve film stop motion tekniği ile çekilmiş. Ancak oyuncuların insan olmayışı duygusal bir boşluk yaratmıyor, aksine film çok rahat akıyor ve filmin doruk noktasında "şimdi ne olacak" endişesi izleyicinin içine yerleşiyor. Yakın çekimler ise filmin en başarılı anları, kamera kuklalara sokuldukça sanki ete kemiğe bürünmeleri yetmemiş gibi ruh da kazanıyorlar. Filmin konusuna uygun bir görsel tasarım ve ses kurgusu yapılmış, farklı karakterlerin yüzleri birbirine benziyor ve filmde Michael Stone'a David Thewlis, Lisa'ya Jennifer Jason Leigh seslerini verirken, diğer bütün karakterleri Tom Noonan seslendiriyor.

Filmde gördüğümüz her şey maketlerden ve minik kuklalardan ibaret, hatta Michael otel odasında TV'yi açtığında ekrana yansıyan 1936 yapımı başrollerinde Carol Lombard ile William Powell'ın yer aldığı "My Man Godfrey" filminden bir sahen bire bir kuklalarla canlandırılmış ve bu sahnedeki bütün sesler de Tom Noonan'a ait.  

Filmin iki yönetmeni var Charlie Kaufman ve Duke Johnson. Kaufman'ı sinema meraklılarına yönetmen veya senarist olarak armağan ettiği çekildikleri dönem için öncü çalışmalar olan "Being John Malkovich", "Synedoche, New York", "Eternal Sunshine of the Spotless Mind", "Confessions of a Dangerous Mind", "Adaptation" gibi filmlerinden tanıyoruz. 

Filmin başlarında oyuncak dükkanında rafta duran Japon otomatı, filmin finalinde de ortaya çıkıyor ve geleneksel bir japon şarkısı olan Mamatoro'yu söylüyor. Mamatoro, Cenet'ten, uzak bir adadaki kötü ruhlarla savaşmak üzere dünyaya gönderilmiş ve yanında bir köylü, bir maymun, bir de köpek ile seyahat eden bir erkek çocuğudur.

Kaufman'ın filmi izleyicisine ne bir cennet ne de şeytanlar ile dolu bir ada vaad ediyor, orta yaş krizindeki bir adamın içine kısıldığı günlük yaşam çizgisinden sapıp sapmama konusundaki kararsızlıklara bizi seyirci kılıyor sadece. Film şahane mi? Değil. Yola çıkarken planlandığı gibi 40 dakikalık kısa bir film olarak hayata geçseymiş şayet sarkmalarından arınacağı için olabilirmiş. Yine de öncü bir çalışma olması sebebiyle izlenmeyi hak ediyor.

Anomalisa - 2016

Yönetmen:

Charlie Kaufman ile Duke Johnson

Senaryo: 

Charlie Kaufman

Seslendirenler:

David Thewlis,

Jennifer Jason Leigh,

Tom Noonan

Görüntü Yönetmeni:

Joe Passarelli

Kurgu:

Garret Elkins

Müzik:

Carter Burwell

Meraklısına Linkler:

Filmin Fragmanı

Kukla Ustası

Momotaro'nun Şarkısı