Steven ile Bruce

Peter Benchley'in "Jaws" isimli kitabı yayımlanmasıyla, ABD'de çok satan kitaplar listesinin başına yerleşmesi bir oldu. Oraya yerleşen kitapların akıbeti ise zaten belliydi. İlla ki filme çekilmeliydi. Nitekim proje allanır, pullanır ve o güne kadar farklı televizyon dizilerinde bölüm yönetmenliği yapmış; aralarında "Duel"in de olduğu bir kaç televizyon filmi yönetmiş; sinemada ise 18 yaşında çektiği ve kimseciklerin bilmediği "Firelight" ile henüz bitirdiği "The Sugarland Express" dışında deneyimi olmayan bir gence: Steven Spielberg'e emanet edilir.

Herkesin bildiği bir romanı sinemaya taşımanın zorluklarını da, açık denizde geçen bir korku-macera filmi çekmenin zahmetlerini de çok iyi kestirmektedir Spielberg. Ancak bilmediği adı duyulmamış bir yönetmen olmanın filmin kadrosunu oluşturmakta önüne engel olarak çıkacağıdır. Teknik problemleri halletme yolunda ekibi ile önemli adımları atmıştır atmış olmasına da; filmdeki en önemli karakter, Polis Şefi Brody rolü için çaldığı kapılar defalarca yüzüne kapanmıştır. Gittiği bir ev partisinde sohbeti koyulttuğu Roy Scheider role kendisi talip olur.

Filmin açık denizde geçen sahnelerinde gerçek köpek balığı görüntüleri ile mekanik köpek balıkları kullanılacaktır. Her bir balığın işlevi farklıdır, su üzerindeki kafa hareketlerini yapan korkutucu dişli mekanik köpek balığı Steven'ın da, ekibinin de en sevdiği balıktır. Bruce ismi verilir ona.

Çekimler ilerlemiştir, ancak final hususu henüz net değildir. Peter Benchley kitabındakinden farklı bir final olmaması için uğraşmakta - magazinci ağzıyla diyecek olursak - seti birbirine katmaktadır. Spielberg ise ne istediğini çok iyi bilmektedir. İstediği de görkemli bir finaldir. Daha "görkem" dendği anda avuçlarının içi tatlı tatlı kaşınmaya başlayan prodüktörlerin kimden yana karar vereceği bellidir elbette. Olan Peter Benchley'e olur. Setten kovulduğu yetmezmiş gibi, bir daha Jaws setine adım atmasına bile mani olunur. Hal böyleyken, Steven ile aralarına vadesi uzun bir küskünlük girer. Ancak yıllar sonra Benchley bir ropörtajında "Steven'ın finali daha iyiydi" itirafında bulunur.

Çekimler biter. Montaj, müzik, ses efekti gibi filmin mutfağına dair çalışmalar başlayacaktır ki, Steven Bruce'u özler. Bruce ise çekimlerin bittiği yerde, okyanusun ta dibine terkedilmiştir. (Stüdyo turunda sergilenen başka bir mekanik köpek balığıdır.) Duyar ki, "Orca" denen bir film çekilmektedir, derhal o sete gider. Film ekibinin katil balina ile çekim esnasında yaşadığı zorluklara bakar bakar; Bruce ile olan zahmetli günlerini, film çekme zorluklarının üstesinden birlikte geldikleri mutlu günlerini yad eder.    

Film 1975 yaz sezonunda gösterime tantanalı biçimde girer. Amerikalı izleyicinin kalbi beyaz köpek balığının okyanusun serin sularında; her bir gaileden ırak vaizyette çimlenen Amityville sakinlerine saldırdığı sahneyi izlemeye dayanamaz. Artık çığlık atan mı ararsınız; korkudan ayılan, bayılan mı, dahası midesine yenilip oracıkta istifra etmeye yeltenen mi arasınız, hepsi vardır.

Sonrası malum.

Film mevcut bütün gişe rekorlarını kırar. Bizim tek kanallı ülkemizde bile TRT televizyonuna haber olur seyircinin feryat figan sinemadan kaçışları.

Sonrası malum. Steven Spielberg zirveye çıkan basamakları tırmanmaya devam eder. Üçüncü Türle Yakın İlişkiler hayranlıkla karşılanır. Engelsiz basamak olmaz söz konusu zirve ise. "1941" isimli film gişede yatınca, haset edenler derler ki:

"Bu filmin bütçesi II. Dünya Savaşı'nın maliyetinden bile fazla, yazık etti paracıklara Steven Spielberg Efendi."

Ancak bu yetmez, uydurmaya geçerler ve derler ki; "Yıllardır Alfred Hitchcock ile tanışmak için uğraşıyor, randevu alamıyor. Hitchcock bu tanışmaya aracılık etmeye kalkışanlara açıyor ağzını: 'Balıkla film çeviren çocukla mı tanışacak mışım?' diyor, yumuyor gözünü 'Bu ne cüret!' diye köpürüyor."  

Bütün bu taşlamalar vızıltı gibi gelir Steven'a, hatta gelemeden daha, tırıs gider öbür yana  İşi başından aşkındır onun, zira sırada önemli projeleri vardır. E.T. çekilecektir, Indiana Jones, "Kamçılı Adam"  lakabı ile üçlemeye evrilecektir...

Eee, sonrası malum işte...

Aşağıdaki fotoğrafta Steven ile Bruce'u görüyorsunuz... mutlu günlerinde.