14 Mart 2012 Çarşamba

ATM Manzaraları

Banka ATM'lerinde işlem yapmak bir çok sebepten ötürü, en sevdiğim işlerden değil.  Zaten sırada beklemeyi oldum olası sevmem. ATM önünde sıra varsa ve işim ertelenebilir ya da biraz daha bekleyebilir bir işlemse sıraya girmem; yürür geçerim. Belki ileride bir yerlerde, daha sakin bir ATM bulurum ümidine bel bağlarım. 

Sırada beklemeyi sevmeyişimin sebebi, zaman darlığı ya da beklemeye tahammülsüzlük değil. Biliyorum ki bir sıra varsa saygısızlıkta sınır tanımayan Türk insanı mutlaka bir punduna getirip birisinin önüne geçmeyi planlar. Bir kaç ay önce Kadıköye'de, Bostanlı dolmuşunu beklerken, adamın teki önümde bitti. Benden sıra kapcağını sanıyordu, sefil yaratık. "N'apıyorsun sen? Niye önüme geçiyorsun acelen mi var?" diye söylenerek adamın önüne tekrar geçince, utanacağına gevelemeye başladı. İşin komik yanı o sırada, sıranın en sonunda ben vardım. Adam, durağa benden sonra gelmesine rağmen, en sonda olmamak için benim önüme geçmeye kalkışmıştı (Bir nevi en sona kalma endişesi). O sırada bir kişi daha girdi kuyruğa ve adam en sonuncu olmaktan kurtuldu. ATM önleri de böyle işte; sırada üç kişiden fazla bekleyen varsa, birisi bir vesile ile önünüze geçmeye kalkışacaktır hiç kuşkunuz olmasın. Geçenlerde bir ATM önünde sıraya girdim. Sıra dediysem öyle ahım şahım bir sıra değil, sıradan bir sıraydı; işlem yapan kişi ve arkasında ben bekliyordum, hemen bitişikte bir ATM daha vardı ve orada da işlem yapan bir kişi ve onun arkasında bekleyen bir kadın vardı. Benim önümdekinin işlemi çabuk bitti, kartım elimdeydi, bir adım attım kartımı uygun girişe sokuyordum ki yan tarafta bekleyen kadın aniden "Sıra benim" dedi. Gülerek "Kesinlikle inanmıyorum" dedim. Kadın sinirli sinirli saçlarını titreterek, yüksek sesle itiraza koyuldu. Meğer iki yerde de sırayı bekliyormuş da ne varmış canım da. "Valla öyle iki yerde birden beklemen beni bağlamaz" dedim, oralı olmadım fazla. Sanırım kimi insanlar ATM önlerini benimsiyorlar, oraları hep kendilerinin sanıyorlar. Ben "ATM protokolü" diyorum bu cihazların en ön sıralarına geçmeye can atan kitle mensuplarına. 

Sırada beklemenin en yoran kısmı, bazen tuhaf insanların arkasına düşmüş olmak - ATM sevdalıları diyorum bu tuhaf tiplere de. Sanki adamların borsada trilyonları var da, ATM önünde manevra edip trilyonlarına trilyon katacaklar misali, hafiften arpacı kumrusunun uzaktan akrabası gibi düşünüp duruyorlar. Resmen kafa patlatıyorlar, altılı ganyanda talihin peşinden koşturmaya çalışan binlerce atlı gibi bunlar. Bakma, yeter artık, bir de tuşa bas değil mi? Baktıkça tuşların sırrına erecekler sanki. Bankamatik kullanmasını beceremeyen, oradaki tuhaf işlemlere yabancı insanlara hiç bir sözüm yok. O ekranların karmakarışık olması onların suçu değil. Bankacı olduğum dönemde ATM'lerle ilgili olarak kendimce çok şahane  önerilerim vardı:

- Müşterilere banka kartı verirken bir nevi zeka testi yapalım, verdikleri yanıtlara göre onların kartı makineye girdiğinde önlerine yüzlerce abuk sabuk menü çıkmasın; daha basit, daha sade, daha anlaşılması kolay ve yalın bir ATM ekranına maruz kalsınlar ve ATM'de kolayca işlem yaptıkları için de müşteri memnuniyet, hatta sırada bekleyenler üzerinde de alternatif müşteri memnuniyeti olsun.

- Olmaz bu yanlış anlaşılır, müşterilere geri zekalı dediğimizi zannederler.

- O zaman müşteriye banka kartı verirken mini bir anket yapalım; hangi işlemleri makinede yapmayı öngörüyorlarsa müşteriye özel, istediği işlemlerden oluşan bir menü çıksın karşılarına. Günün birinde diğer işlemleri yapmak isterlerse diye de en kenarda "öbür işlemler" diye bir düğme dursun.

- Olmaz müşterinin acelsi varsa işler aksar.

- Müşetilerin bankamatikteki işlem alışkanlıklarını takip edelim en çok yaptığı beş işlem çeşidi ilk menüde görüsün, altıncı işlem butonu olarak yine "öbür işlemler" butonu olsun.

- Müşteri memnuniyeti sağlayamayız böyle.

- Bence kesin sağlarız hem müşteri memnun olur hem de sırada daha az bekleyenler memnun kalır.

Yok önerilerimin hiçbir tanesi rağbet görmedi. ATM ekranına baka baka gördükleri karmakarışık ekranların anlamını çözmeye çalışıp, bekleyip, bekletip, sonra da bıkıp hiç işlem yapmadan çekip giden insanlar çoğunlukta. Bankalar ATM ekranlarını sadeleştirmek yerine, şube dışı bankacılık kanallarına koydukları ürün sayılarının fazlalığı ile böbürlenmekten insanları sıraya sokup, onlardan metazori çaldıkları zamanın hesabını yapmıyorlar.

Diyelim sıra size geldi. Arkanızda bekleyenin nefes alış verişini ense kökünüzde hissedeceksiniz illaki. Türk, alınganlığı ile meşhurdur. Yetişkin ya da çocuk olması farketmez; yüzde doksan dokuzu - bakın ne kadar da kesin konuşuyorum - alınganlığı ile komik durumlara düştüğünü anlamaz, ne yapar ne eder, alınacak bir sebep her halükarda bulur. Tepegöz gibi tepenizden bakıp yaptığınız işlemi görmeye çalışan meraklıya "Bakma kardeşim" diye ikaz ettiğinizde artık alınganlığın bini bir para olur. Siz onun en doğal hakkı olan sizi dikizleme hakkına müdahale etmiş olduğunuz için pozlara bürünür. Geçen gün uzun boyluyum diye dertlenmiştim,. faydasını ATM'de işlem yaparken ardımsıra biri bekliyorsa görüyorum. Bir kaplıyorum ekranı endamım ile, omuzlarım ile, feriştahı gelse ne işlem yaptığımı anlayamaz. Ekran ve ben baş başa kalıyoruz. Saatlerce o ekrana bakıp, dalıp dalıp gidebilme ihtimalini ile aramıza kimsenin giremeyeceğini bilmek bile içimi ürpertiyor. 



İşte ATM Manzaraları: O sıraların dilleri olsa da, konuşsalar. En acıklısı da doğudaki illerimizden birinden çekilmiş karlı fotoğraf. Baksanıza cihaz yarı bele kadar kar altında, adam çömelip de sokabilmiş banka kartını. 

16 yorum:

  1. az önce bi sıra kapma saldırısını da ben savuşturdum :)) döner kapıdan çıkmak için uzun bi kuyruk oluşmuş. sıradayım kadının biri hızlı adımlarla geldi yanıma adamlarını yavaşlattı ki arkamda da bir sürü insan var...

    geçirtmiycem dedim onu önüme, fotofinişle kaptım döner kapının kanadını

    YanıtlaSil
  2. Eski bankacıda olsanız cümleye sevgili meslektaşım diyerek başlamak istiyorum:):):) Atm tuşlarının sırrına millet olarak yakında varacağız emin olun :):) Valla şu 15 senelik bankacılık hayatımda, yaşadığım anı ve tecrübelerden küçük bir komedi kitabı çıkartabileceğimi düşünüyorum..Bende bankada veya atm de sıra beklemekten nefret ederim..Daha doğrusu yapı itibariyle beklemeyi hiç sevmem..Fotolarda eski arşiv fotoları gibi geldi bana :):):) En sondaki foto ise muhteşem :):)Adamcağız bir mücadele içinde kalmış :):)

    YanıtlaSil
  3. Ay ennnn cok da o ensemde soluyanlara deli oluyorum.

    YanıtlaSil
  4. Hele uzun uzun bekleyip sıra sana geldikten sonra makinenin devre dışı kalması ya da kartına el koyması gibisi yok.

    YanıtlaSil
  5. Bir keresinde yaşlı bir hanım, önümde sekiz kez 20 TL çekti. Bunamış mıydı, yoksa bakıcısının söylediği gibi oyun mu oynuyordu, anlamadım. Yumuşak bir ses tonu ile konuşmaya çalışarak tamam artık yeter dediğimi hatırlıyorum.

    YanıtlaSil
  6. "ATM ile ilgili dikkatimi ceken farklar" diye yorumuma bir baslik atayim once.
    Memlekete her gelisimde en cok dikkatimi ceken sey hemen hemen her gun ve her ATM onunde surekli "uzun" kuyruklarin olmasi.

    Bu taraflarda ise ATM'lerin onu bizdeki kadar kalabalik degil.

    Insanlar bizim memlekette surekli dipdibe duruyor hakikaten. Agiz kokusu, vucut kokusu hep bir mevcut. Rahatsiz edici bir yakin mesafe durusu var.

    Buralarda ise ATM de islem yapan insanin arkasinda en az iki ya da uc kisi sigacak kadar bosluk var. Zaten dibine girmeniz epey buyuk bir kabalik sayiliyor, tedirginlik de veriyor, islem yapana.

    Hani klube gibi olan ATMler var ya genelde icinde islem yapan kisi oluyor digerleri disarida bekliyor ve bu ozellikle gece ise daha gecerli.

    ATM olayi nedense dikkatimi benim de cok cekmistir. Bir de karsilastirmayi hep aklimda yaparken simdi sen de yazinca hemen gozlemlerimi aktarmak istedim.

    Bilemiyorum bizim oralardaki ATMlerde hizli islem tuslari var mi? Mesela sadece para cekmek icin hemen islemi yapip cikmak, onlarca karmasik secenek filan yok. Eger daha karmasik seyler isteniyorsa sonraki ekranda...Bunun biz de hala olmamasi ilginc.
    Bu arada senin onerileirn ise oldukca iyi neden kabul edilmemis hayret. Herhalde bakin ne de cok islemimiz var kafaniz bile karisir dedirtmek icin mi acaba?

    YanıtlaSil
  7. Bende sevmem hiç ATM kuyruğunda beklemeyi. Genelde işlerimin %98 ini internet üzerinden yaparım. Bir para çekmek için uğrarım ATM ye. Bir defasında annemin zoruyla dedemim emekli maaşı kuyruğuna girmiştim. Aman ALLAH'ım o ne çile, ömrümde hiç öyle sinirlendiğimi hatırlamıyorum

    YanıtlaSil
  8. Yonca;

    Çok iyi yapmışsın, döner kapıda hem de. Ben olsam ben de kaptırmazdım sıramı kimseye :D

    YanıtlaSil
  9. Deja Vu;

    Meslekdaş olduğumuzu bilmiyordum. Hakikaten de ne anılar var bankacılar da. Her gün ne tuhaflıklar yaşanır. Bankacı, hele bir de uzun yıllar geçirmiş bankacı, pür dikkat bakmıyorken bile gözünün kenarı ile kapıdan giren insanın nasıl biri olduğunu, ruh halini şıp diye anlar. Yılların birikimi.

    Kolajı internetten bulduğum ATM resimlerindeki detaylardan derleyerek oluşturdum. :)

    YanıtlaSil
  10. Tuppence Beresford;

    Bir de cidden alınıyorlar "bakma kardeşim işlem yapıyoruz" diyorsun, duygulu duygulu süzüyorlar seni. Allahın cezaları.

    YanıtlaSil
  11. Kağıttan Gemiler;

    O artık katlanılası bir his değil, deli olmak işten değil. Öffff. Efkarlandım :)

    YanıtlaSil
  12. Şule;

    Yaşlı teyzelere, amcalara pek bir şey demiyorum onların dört koldan yaşamımıza girmiş teknoloji önündeki afallamaları; enseden süzen, bankamatik protokolü mensuplarından daha katlanılır bir şey benim için.

    YanıtlaSil
  13. Biraz;

    Toplum içinde insanların birbirne sosyal saygı göstermesine giderek yabancılaşıyoruz burada. Bir arada olunması zorunlu her yerde buna şahit oluyoruz her gün bu ülkede. Çocukluğumuzda tanımadığımız insanların yüzlerine dikkatle bakmanın bile ayıp olduğu öğretildi bizlere. Şimdi herkes yüzgöz. Ben yeni tanıdıüım insanlarla sizli bizli konuşurum. Böyle sırada kuyrukta hakkımı kaptırmamak için "Sen" dediğimde en ağır hakareti etmiş gibi hissediyorum kendimi. Ama anlamaynnlara bağırsan bile az. İnsanlar bibirinin alanları içine dalmaya kaptırmış. Özel alan yok. Koyunlar inekler gibi dip dibe olmadan duramıyor büyük bir çoğunluk.

    YanıtlaSil
  14. ~♥ Nurs..~

    Gerçekten zor o kuyrujları çekmek. Allah sabır versin bekleyenlere :)

    YanıtlaSil
  15. Sıra varsa saygısızlık da vardır tespiti çok doğru olmuş. Sırada beklerken beni en çok geren de bu olur hep.

    YanıtlaSil
  16. Daha bugün başıma bu atm olayı geldi; iki orta yaşlı kadın havale yapacaklar,bende arkalarında bekliyorum, beceremeyince yardım istediler, gönülsüz olarak yardım ettim (malum bu para işleri tehilkeli) sonra kendi kartımı tak sokarken arkadakiler homurdanmaya başladılar, arkamdaki kadının çantasını da sırtımda hisetmem cabası.. Türkler olarak gelişiyoruz diye nutuklar atılıyor, bu mu gelişme, atm bekleme kuyruğu özürlü kaba insanlar:(( Para çekmek haricinde aman deyip kaçıyorum atmden:((

    YanıtlaSil

Yorumlar