28 Haziran 2011 Salı

Adı Meçhul Bitki

Biyolojiye de botaniğe de ilgim daima sönük olmuştur. Aklımda tutamam isimleri, mesela bir bitki görürüm, güzelliğinden ya da bir özelliğinde etkilenir ismini sorarım daha öğrendiğimi sandığım anda unutuveririm.

Çocukluğumun taşra kentinde temmuz, ağustos aylarında çalılıkların, çimenlerin civarında, arsaların kuytu kenarlarında tuhaf bir kese kağıdına benzeyen meyvalar veren bir bitki vardı. Çocukken ismini bilirdim sonradan unuttum.

Bu bitkinin meyvası tam olgunluğa eriştiğinde, meyvanın arka kısmına yani bitkiye tutunan sapının olduğu yere bir değnek, sopa, ağaç dalı v.s. ile dokunduğunuzda; meyva acaip bir gürültü çıkartarak patlıyor ve içinden çıkan tohumları iki ile üç metre uzaklığa kadar uçuyor. O uçuş anında tohumlar cildinize çarparsa sinek ısırmasına benzer bir acı bırakıyor. Endişelenmeyin kalıcı bir acı değil bir kaç dakika sonra izi kalmıyor.

Çocukken bu bitkinin meyva verme dönemi geldiğinde kıyı kenar, elimizde değneklerle dolaşır bunlardan patlatmaca oynardık. Seneler önce Kuşadası'nda plaja giderken rastladım tekrar bu bitkiye. Etraftakilere adını sordum, kimseler bilmiyordu. Ancak yaşlı bir kadın bir isim söylemişti. O zaman da derhal unuttum.

Geçen yaz İstanbul'da bir sokaktan geçerken tekrar göreceğimi bimiyordum elbette. Rastlayınca bir güzel resmini çektim. Bitki budur, ismi ise hala meçhuldür.


19 yorum:

  1. Acı hıyar, köye gittiğimde bol bol görürdüm bunlardan, patlatmasını çok severdik, büyüklerimiz zehirli olduğunu söylerdi.

    YanıtlaSil
  2. Fadiş;

    Ohh teşekkürler. Artık unutsam bile buraya gelir bakarım. Çok tuhaf bitki ama bilmeyen bir yaklaşıp ne bu diye dokunacak olursa o patlam adamı kesin zıplatır :)

    YanıtlaSil
  3. güzel yorumun için tşkrler :)
    bitkilerden çok anlamam ama değişik bir türe benziyor, görürsem vladimir bitkisi diyeceğim soranlara :)

    YanıtlaSil
  4. üç ünsüz içinde iki ünlü;

    :) eeeooo!! artık ben de ünlü olacağım desene :)))

    YanıtlaSil
  5. evet ben de biliyorum bu bitkileri.. :) İçi sıvı dolu diye hatırlıyorum.

    Buarada bu şekilde insanların baktığı fakat göremediği şeyleri gün ışığına çıkarman çok zevkli. okurken gülümsüyorum.. :)) Farkındalık çok güzel birşey..!

    YanıtlaSil
  6. ben acı kavun diye biliyorum adını.Geçenlerde anannemin mezarını sarmış, yolmaya çalışırken yanımıza bir amca yaklaştı bunu sizmi diktiniz diye sordu.Hayır dedik ,aman evladım hepsini yolmayın bu sinüzite iyi gelir ihtiyacı olan görür alır burdan sevaptır dedi gitti.Bizde biraz yolduk biraz bıraktık.Ama zehirliymiş baktım ben google'dan :))

    YanıtlaSil
  7. Hah,ha, İzmirliler "cırtatan ya da eşek kavunu "derler buna ve hakkaten zehirli olup sinüzite iyi gelir.Küçük kardeşim için doktor önermiş bile ama annem su-sıvı oranı karıştırmaktan korktuğu için uygulamamış.Zira zehirleneni çok duymuş.

    YanıtlaSil
  8. Bende adını yaban kavunu diye biliyorum. Yazını okuyunca çocukluğuma gittim birden. Bizde çok oynardık bununla ve zehirli olmakla birlikte sinüzite çok iyi gelir. Bir tanesinin içinden çıkan sıvı bu işe yeter de artar bile. Bir keresinde kuzenimin sinüzitini tedavi etmeye kalkışmıştık ama dozunu ayarlayamayınca doktorda almıştık soluğu tabi gerçeği söyleyememiştik kendisine...

    YanıtlaSil
  9. Acı Hıyar, eşşek kavunu, acı kavun.. Bölgeye göre değişen isimleri olup, bir zamanlar dere tepe kaynardı bundan İzmir'de. Sinir olurduk ama zehirli olduğunu bildiğimiz için bulaşmazdık. En fazla cartt cartt ezerdik. Tabii dere tepe kalmadığı için artık pek görülmez oldu. Sen nerden buldun bunu?:)

    YanıtlaSil
  10. 1i yok mu?

    Aslında bende bir çok kişinin bunu bilmesine şaşırdım tuhaf bi bitki evet içinde sıvı da var patladı mı ortalığa yayılıyor

    YanıtlaSil
  11. Tabiat Ana;

    Sİnüzite iyi gelmesi güzel. Bunu bir araştıracağım acaip çekiyorum onu kış aylarında

    YanıtlaSil
  12. N. Narda;

    Bir faydası olduğunu öğrendiğim iyi oldu hem de sinüzite. :ok iyi

    YanıtlaSil
  13. Ben Keyfim ve Kahyası

    Oranını iyice merak ettim şimdi kendimi tehlikeye atmak istemiyorum

    YanıtlaSil
  14. AVRAM;

    Ben kuşadasnda çok gördüm.. Bu resmi de İstanbulda kadıkçy tarafında sokak arasında bir bahçede çektim :)

    YanıtlaSil
  15. bende bilmiyordum.öğrenmiş oldum.ilginçmiş.

    YanıtlaSil
  16. adı cırtatandır suyu sinüzüte iyi gelirrrr

    YanıtlaSil
  17. Adanada da çok var bundan hergün görüyorum şu sıralar

    YanıtlaSil
  18. Akdeniz bölgesinde eskiler şeytan keleği der limon suyuyla karıştırıp burundan çekilirse sinüzite iyi gelir ..

    YanıtlaSil
  19. Akdeniz bölgesinde eskiler şeytan keleği der limon suyuyla karıştırıp burundan çekilirse sinüzite iyi gelir ..

    YanıtlaSil

Yorumlar