Yaşlı Bir Kadının Son Yolculuğu

The Trip to Bountiful 1985 yılının en çok ses getiren filmlerinden bir tanesi. Başrol oyuncusu 1924 doğumlu Geraldine Page; daha önce yedi kez aday olduğu ve kazanamadığı en iyi kadın oyuncu Oscar Ödülüne bu filmde canlandırdığı Carrie Watts rolü ile bir kez daha aday gösterildi. Canlandırdığı köşeye sıkışmış, artık çalacak bir kapısı kalmamış ancak umudunu yitirmeyen yaşlı kadın unutulmaz film karakterlerinden birisi. Senaryo Horton Foote'a ait, kendi yazdığı ve 1953 yılında TV filmi olarak gösterilmiş aynı adlı senaryodan uyarlanmış. TV filminin gördüğü ilgi üzerine baş rollerinde oynayan Lilian Gish, Eva Marie Saint'in başrolünü oynadığı bir tiyatro oyununa dönüştürülerek Broadway'de 309 kez sahnelenmiş. 1985 yılında hikaye yine yazarı tarafından bu kez sinema için senaryolaştırılmış.

En az üç kez elden geçmiş olmasının ve ilk yazılışının üzerinden yıllar geçmiş olmasının verdiği demlenme ile senaryoda aksayan bir yön yok. Filmin merkezine yerleştirdiği yaşlı kadın, Carrie Watts'ın hikayesi melodramın sınırlarında geziniyor ancak melodramın tuzaklarına düşüp de izleyicinin duygularını zorlayan, sömüren bir filme dönüşmüyor. İyi ve kötü karakterlere filmin finaline kadar aynı mesafede durmanızı sağlayacak detaylar ile karakterlerini sağlamlaştırmış bir öykü, dikkatle izlediğinizde keyfine varacağınız katmanlara sahip. Kötü olanın da neden öyle davrandığına dair bir açıklamayı gizlice gözleyen biri, tarafsız biri yani sinema izleyicisi olarak bir siz biliyorsunuz.

Filmin öyküsünü yaşlı bir kadının son yolculuğu olarak özetlemek mümkün. Carrie Watts oğlu ve eşi Jessie Mae ile birlikte ufacık bir apartman dairesinde yaşamakta. Çocukları olmayan çiftin maddi durumu pek iyi değil. çaalışmayan gelin, kaynanasına tahakküm etmekten, her istediğini ona yaptırıp kadının kişiliğini ezmekten zevk alıyor. Oğlu Ludie Watts kılıbık diyebileceğimiz kadar sessiz ve kör bir erkek. Ne karısına Ne annesine karışarak bu iki kadın arasında kalmak istemiyor ancak çıkan tartışmaların nihayetinde hep annesini eşinden özür dilemeye mecbur ediyor. Ailenin bütçesine sosyal güvenlik kurumundan her ay aldığı emeklilik çeki ile maddi katkıda bulunan yaşlı kadının tek isteği Houston, Texas'ta oğlu ve eşi ile paylaştığı kendisi için artık bir cehenneme dönmüş evden kaçarak 20 yıldır uzak kaldığı Bountiful'daki doğduğu, büyüdüğü topraklara, yani yuvasına dönmek.Çılgınca bir tartışmanın ertesi günü çekini de alarak evden kaçıyor. Tren istasyonunda da, otobüs terminalinde de bilet satan görevliler kendisine Bountiful diye bir yerin olmadığını haritada bile böyle bir yer görmediklerini söyleseler de kadın inat ederek yola koyuluyor. Yolda karşılaştığı her kişide kadının yaşamına dair kah keyif verici kah hüzün veren bir detayı yakalıyoruz. Senaryo o kadar keyif verici detaylarla örülmüş ki konuştuğu her insana dair detaylarda konuşmalar esnasında usulca karışıyor filmin öyküsüne.

Filmin en güzel yanı başta Geraldine page olmak üzere bütün oyunculuklar. Umutsuzluğa düşmeye açık olan filmde amaçlanan seyircinin duygularının manipüle etmek değil de bir öykü anlatmak olduğu için iç burkan sahnelerin bir sonraki sahneye bağlanması ve umutsuzluk vermemesi çok akıllıca çözülmüş.

Zamanında bizim sinemalarımıza uğramamış, ülkemizde de DVD yüzü görmemiş bu filmin yapıldığı yıl Akademi Ödüllerindeki durum ise şöyle:

En İyi film:

Out of Africa

Adaylar: "The Color Purple", "Kiss of the Spider Woman", "Prizzi's Honor", "Witness"

En iyi Erkek Oyuncu:

William Hurt, "Kiss of the Spider Woman"

Adaylar: Harrison Ford "Witness", James Garner "Murphy's Romance", Jack Nicholson "Prizzi's Honor", Jon Voight "Runaway Train"

En İyi Kadın Oyuncu:

Geraldine Page "The Trip to Bountiful",

Adaylar: Anne Bancroft "Agnes of God", Whoopi Goldberg "The Color Purple", Jessica Lange "Sweet Dreams", Meryl Streep "Out of Africa"

En İyi yardımcı Erkek Oyuncu:

Don Ameche "Cocoon",

Adaylar: Klaus Maria Brandauer "Out of Africa", William Hickey "Prizzi's Honor", Robert Loggia "Jagged Edge", Eric Roberts"Runaway Train"

En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu:

Anjelica Huston "Prizzi's Honor",

Adaylar: Margaret Avery "The Color Purple", Amy Madigan "Twice in a Lifetime", Meg Tilly"Agnes of God", Oprah Winfrey "The Color Purple"

En İyi Yönetmen:

Sydney Polack "Out of Africa",

Adaylar: Hecter Babenco "Kiss of the Spider Woman", John Huston "Prizzi's Honor", Akira Kurosawa "Ran", Peter Weir "Witness"

Bu filmi izleyip de sevenlere bizden, son derece özgün bir öyküyü ele alıp işleyen "Pandora'nın Kutusu" filmini de izlemelerini öneririm.

The Trip yo Bountiful - 1985

Yönetmen: Peter Masterson

Senaryo: Horton Foote

Oyuncular:

Geraldine Page

John Heard

Carlin Glynn

Rebecca De Mornay